Deze indrukwekkende zilveren tabaksdoos draagt het wapen van Rotterdam op het gouden deksel. Het pronkstuk weerspiegelt de rijkdom van het 18e-eeuwse Rotterdam en laat het vakmanschap van de Rotterdamse zilversmeden zien.

De tabaksdoos is vaak in tentoonstellingen te bewonderen want Museum Rotterdam heeft het al sinds 1980 in bruikleen. Het was dan ook schrikken toen de eigenaren vorig jaar plots de bruikleen opzegden en het kostbare voorwerp op de kunstmarkt brachten. Het verhaal van de tabaksdoos is zo met Rotterdam verweven dat het museum direct in actie kwam om het voor de stad te behouden. Met hulp van een aantal fondsen is dat gelukt!

De vroedschap van Rotterdam schonk de tabaksdoos in 1757 aan stadssecretaris Jacob van Belle als dank voor 47 trouwe dienstjaren én nadat hij onbetaald en onvermoeibaar het stadsarchief had geordend. Dit alles is terug te lezen in de gravering – in het latijn - rondom het deksel. Uit de stadsrekeningen die het Stadsarchief van Rotterdam bewaart, weten we dat de vroedschap 523,15 gulden voor de tabaksdoos heeft betaald. Dit zou tegenwoordig neerkomen op bijna 5000 euro. Een flink bedrag, maar een fractie van de huidige waarde.

Meester Jacob van Belle, heer van Sleeuwijk, was de zoon van Josua van Belle. Deze Rotterdamse koopman was rijk geworden door de slavenhandel. Josua bekleedde een aantal belangrijke functies in de stad en had een enorme schilderijencollectie, die Jacob erfde. Kortom, een machtige en vermogende Rotterdamse familie.

De tabaksdoos heeft een flink formaat en de hoeveelheid goud in het deksel is uitzonderlijk groot. Achttiende-eeuwse gouden stukken blijven meestal onder de 150 gram, terwijl in dit deksel meer dan het dubbele - 341 gram - is verwerkt. Het prachtige drijfwerk van het stadswapen is van Jan Bagnol, het zilver werd vervaardigd door Louis de Haan. Allebei Rotterdamse meesters in hun vak.

Liesbeth van der Zeeuw, conservator

De tabaksdoos is verworven dankzij de steun van de Vereniging Rembrandt mede dankzij haar Dura Kunstfonds, de Erasmusstichting, de G.Ph. Verhagen-Stichting en de Stichting Bevordering van Volkskracht.

download hier de foto van de tabaksdoos