Echt Rotterdams Erfgoed: de actieve collectie van de stad
Museum Rotterdam beheert de collectie historische objecten van de stad Rotterdam. Ze worden bewaard in het depot en helpen in tentoonstellingen het verhaal van de stad te vertellen. Zo doen we dat al ruim een eeuw, maar de stad verandert.

Hedendaags Rotterdam
Nieuwe Rotterdammers herkennen zich niet altijd in onze historische collectie. Het museum trekt daarom sinds 2000 de stad in om met Rotterdammers ook het hedendaagse Rotterdam te verzamelen en te presenteren. In projecten werken we bijvoorbeeld samen met de Vrouwen van de Velden in Rotterdam Zuid, een groep Bulgaarse arbeidsmigranten of verleners van mantelzorg. Om deze nieuwe aanpak een geïntegreerde plek binnen het museum te geven, zochten we een structurele werkwijze.

Nieuwe aanpak
Een meerjarige project met Bulgaarse arbeidsmigranten in Rotterdam zette ons op het spoor van een bruikbare methode. De Bulgaarse gemeenschap onderhoudt een sterke relatie met het thuisland. Enkele Bulgaren reizen tussen 2010 en 2014 regelmatig op en neer tussen Rotterdam en Bulgarije in een Volkswagenbusje. Op hun toeristenvisum mogen ze maar drie aaneengesloten maanden in Nederland verblijven. Deze bus, een anoniem massaproduct, is door dit gebruik een belichaming van een veranderend Europa en Rotterdam.

Omdat de bus nog een belangrijke rol vervulde voor de eigenaren, wilden we het niet als museumobject in het depot te plaatsen. We kozen ervoor het object te adopteren, te bestempelen als collectie en de verhalen van de gemeenschap die de bus gebruikt te blijven noteren en volgen. De bus werd zo het eerste item in onze actieve collectie van de stad: Echt Rotterdams Erfgoed. Een nieuwe aanpak waarmee een museum kan collectioneren en verbinden.

Samenwerking
Deze nieuwe manier van verzamelen verbindt het museum en gemeenschappen op een duurzame en vitale manier. Na de bus volgden meer toevoegingen aan de collectie. Aanvankelijk pragmatisch: nieuwe onderdelen kwamen vooral voort uit een project in Rotterdam West waar we op dat moment mee bezig waren. Na verloop van tijd hebben we het concept en de strategie verder ontwikkeld. We willen dit nadrukkelijk in samenwerking met Rotterdammers doen en ook kennis van Rotterdammers gebruiken om objecten op te sporen die we op deze manier op moeten nemen in de actieve collectie van de stad. Een belangrijk nieuw instrument is de Raad Echt Rotterdams Erfgoed.

Ondersteuning
Het project wordt ondersteund door twee grote fondsen: het BankGiro Loterij Fonds (Stichting Doen) en het Fonds voor Cultuur Participatie. Museum Rotterdam kan dankzij deze fondsen deze 'meemaakcollectie' een podium geven. De nadruk ligt op het door ontwikkelen van de werkwijze in combinatie met een evaluatie van onze huidige aanpak. Hierbij werken we samen met kennisinstellingen als het Expertise-centrum Maatschappelijke Innovatie en de Veldacademie.

Nicole van Dijk, curator Programmaleider hedendaags erfgoed en participatie [email protected]

"Het BankGiro Loterij Fonds steunt culturele initiatieven die een breed publiek weten te verrassen, verwonderen en uitnodigen in de soms nog onbekende wereld van kunst en cultuur. Zo laat Museum Rotterdam zien dat je Rotterdams erfgoed vindt wanneer je Rotterdamse inwoners ontmoet. Zij vertellen verhalen die hen verbinden met de stad, elkaar en het museum.” BankGiro Loterij Fonds