Onlangs stuitte Museum Rotterdam in de beeldarchieven van het Imperial War Museum op een opzienbarende kleurenfoto uit de oorlogsjaren. Een formatie Amerikaanse B-17 bommenwerpers vliegt laag over ‘a Dutch town during a food mission’. Niet zomaar een Nederlandse stad, we herkenden meteen ons eigen Rotterdam!

Onder de vliegende forten liggen de keurige huizenrijen van Jaffa, de Boezem en het slachthuisterrein. Daarachter zien we Crooswijk liggen met de algemene en rooms-katholieke begraafplaats. Verderop strekt de rest van Rotterdam Noord zich uit en tot aan de horizon is de Rijnmond zichtbaar.

Het moet 1 mei 1945 zijn als een bemanningslid van een bommenwerper deze foto maakt. Twee dagen eerder zijn de Britten gestart met voedseldroppings boven het hongerende Holland. Ze noemen het operatie Manna, naar het Bijbelse brood uit de hemel. De Amerikanen zijn wat directer als ze op 1 mei hun eerste voedselvluchten uitvoeren onder de naam operatie Chowhound (‘vreetzak’ in goed Rotterdams). Alleen die eerste mei doet naast de Britse RAF ook de Amerikaanse USAAF Rotterdam aan.

Langzaam, met het landingsgestel naar beneden en de bomluiken open, koersen de vliegmachines richting het afwerpterrein bij Terbregge. Onder de fotograaf glijdt de gloednieuwe galerijflat aan de Kralingse Plaslaan onzichtbaar voorbij. Vanaf de grond zwaaien de Rotterdammers dol van blijdschap naar de ‘vliegende kruideniers’. De reddende engelen staan in schril contrast tot de nazi’s die het land hebben leeggeroofd.

Ook voor de vaak piepjonge bemanningen moet het een indrukwekkende ervaring zijn. Volgens de afspraken met de bezetter zou er niet geschoten worden, maar ze moeten zich kwetsbaar voelen. Tegelijk kunnen ze vanaf deze geringe hoogte de vreugde en dankbaarheid van de Nederlanders met eigen ogen zien.

Tot dan toe brachten ze van grote hoogte dood en verderf. Zelf stonden ze bloot aan moordend afweergeschut en vijandelijke jachtvliegtuigen. Nu was hun lading levensreddend voedsel en de boodschap dat de bevrijding niet lang meer op zich zou laten wachten. Een historisch moment dat dankzij deze schitterende kleurenfoto weer tot leven komt.