'Aan sommige dingen wil je liever niet denken', vertrouwde politica Gerdi Verbeet de kijkers van De Wereld Draait Door toe. Toen haar opa en oma waren overleden, ruimde ze samen met haar broer het huis leeg. In een kast troffen zij oude kampeerspullen aan. Vreemd, want van die kampeerdrift had ze nooit iets gemerkt; haar grootouders gingen altijd naar pensionnetjes.

Bij nadere beschouwing bleek de pomp voor het luchtbed dan ook iets heel anders. Het was een middel om de vagina na de geslachtsgemeenschap schoon te spoelen. Zo'n irrigator was een veelgebruikt voorbehoedsmiddel in de tijd dat er nog geen anticonceptiepil bestond (die kwam in 1962) en condooms van slechte kwaliteit waren.

In het najaar van 2015 zal bij de VARA op televisie De Strijd worden uitgezonden, een serie over de geschiedenis van de arbeider. Erik Dijkstra en Gerdi Verbeet presenteren het programma, waarin ook geboortebeperking aan de orde zal komen. Gêne weerhield Verbeet er destijds van het voorbehoedsmiddel te bewaren, maar daar heeft ze nu spijt van.

Het team van De Strijd ging op zoek naar een irrigator en vond er een in onze collectie. Zo dadelijk ga ik op pad naar de opnamelocatie, met het kwetsbare voorwerp zorgvuldig ingepakt. Daar wordt een vrouw geïnterviewd die in 1922 in een Amsterdams arbeidersgezin werd geboren. Zij gebruikte de irrigator tot aan het eind van de jaren zestig. Ik ben ontzettend benieuwd naar haar verhaal!

Mayke Groffen, conservator