Onlangs is Rotterdam door The New York Times getipt als een van de steden die je in 2025 moet bezoeken. Wist je dat er al in de 19^de eeuw buitenlandse toeristen in Rotterdam rondliepen?

De Engelstalige uitgave van de Baedeker reisgids uit 1897 geeft een uitgebreide tour door de stad, maar somt eerst de vijf belangrijkste attracties op. Een van die attracties is het bronzen standbeeld uit 1622 van ‘the illustrious Erasmus of Rotterdam’. Die kwalificatie is terecht, want de roem van de grote humanist reikte toen al ver buiten onze landsgrenzen. Volgens de gids heet Erasmus eigenlijk ‘Gerrit Gerritsz.’, maar dat klopt niet; die naamgeving is op een legende gebaseerd. Het is een heel bijzonder beeld: het is het oudste, vrijstaande en (meer dan) levensgrote gegoten standbeeld van Nederland.

In het vooroorlogse Rotterdam stond Erasmus aan de oostzijde van de Grotemarkt, een marktplein dat over het water van de Steigersgracht was aangelegd. Tijdens het bombardement van 14 mei 1940 bleef het standbeeld ongedeerd. Om te voorkomen dat het als oorlogsbuit werd ingenomen, begroef men het beeld in de tuin van Museum Boymans. Na de oorlog stond Erasmus nog enkele jaren op de Coolsingel bij het Erasmushuis (beter bekend als het HBU gebouw). Vanaf 1964 staat het beeld op het Grotekerkplein, niet ver verwijderd van de oorspronkelijke locatie die nog steeds Grotemarkt heet. Merkwaardig dat de nu zo populaire reisgids Lonely Planet het standbeeld van Erasmus nergens noemt!